Μνήμη και τιμή στο Χαϊδάρι. Σκέψεις με αφορμή επίσημες τακτικές αποσιώπησης
Πώς θα τιμούσε και θα αναδείκνυε το έργο και τη θυσία μιας αγωνίστριας όπως η Λέλα Καραγιάννη μια χώρα όπως η Γαλλία ή η Δανία; Πόσες ταινίες θα είχε γυρίσει το Χόλιγουντ εάν ήταν Αμερικανίδα; Πώς θα εκμεταλλευόταν για το λαϊκό φρόνημα η σοβιετική προπαγάνδα μια ηρωίδα σαν τη Λέλα Καραγιάννη, που εκτελέστηκε στο Χαϊδάρι και χωρίς να διστάσει έβαλε τα παιδιά της στον αγώνα στον αγώνα για την πατρίδα;
γράφει ο Κίμων Ε. Φουντούλης
Κάνω τις σκέψεις αυτές μετά τη φετινή εκδήλωση απόδοσης τιμής στους 59 εκτελεσμένους του Διομήδειου Κήπου (βλέπε Μάθημα Ελλάδας και εθνικής ενότητας από τον Μανώλη Γλέζο σήμερα στο Χαϊδάρι).
- Το μετακατοχικό κράτος, έρμαιο διάχυτων δοσιλογικών πυρήνων απέφυγε, απέκρυψε, αποσιώπησε την σημασία και το μέγεθος ανάλογων πράξεων. Πώς αλλιώς θα πούλαγε την εθνικοφροσύνη των συνεργατών;
- Στη μεταπολίτευση θυμάμαι τους προπηλακισμούς για να μην κατατεθούν στεφάνια από τους εαμογενείς αντιστασιακούς. Η στρατευμένη ταινία του Θόδωρου Μαραγκού «Μάθε παιδί μου γράμματα», διασώζει το πνεύμα της εποχής με αξεπέραστες σκηνές. Όμως τα πράγματα έστρωσαν και η Εθνική Αντίσταση έπαψε να ‘ναι μονοπώλιο (κυριολεκτικά για ορισμένους επαγγελματίες του είδους) και στα χαρτιά. Στη συνείδηση του λαού ήταν γνωστή και η συνεισφορά και τα σφάλματα όλων. (Τα πολιτικά σφάλματα στην κυνική αμερικανική σκέψη είναι χειρότερα από τα εγκλήματα!).
- Όμως αυτοί που στερήθηκαν το δικαίωμα τιμής στους νεκρούς τους δεν συνειδητοποίησαν πως το ίδιο αδικημένοι ήταν και οι πραγματικοί αγωνιστές της άλλης πλευράς (ή τουλάχιστον όχι της δικής τους πλευράς).
- Στο Χαϊδάρι όπου τα ιστορικά γεγονότα έχουν αφήσει σημάδια έως σήμερα, έχουμε τη δυνατότητα να αθροίσουμε και όχι να διαιρέσουμε. Να φτιάξουμε Μουσείο / Εκθετήρια μνήμης στο Δημαρχείο κ.ά. / τόποι θυσίας και μαρτυρίου ΟΛΩΝ των Ελλήνων. Στις τιμές και την ευγνωμοσύνη το μερίδιο ανήκει στους αγωνιστές. Στο μνημόσυνο χωράνε όλοι, και οι συνεργάτες και αυτοί που έσπασαν, κι αυτοί που δείλιασαν. Λυπούμαστε για όλους και διότι όλοι στην ειρήνη κάτι θα ‘χαν να προσφέρουν, να παράξουν. Άλλωστε συνύπαρξη δίδαξαν οι μπαρουτοκαπνισμένοι. Τι να πούμε εμείς οι άκαπνοι;
- Υπερτονίζεται στο Χαϊδάρι η εκτέλεση των διακοσίων και κομμουνιστών την Πρωτομαγιά του 1944. Μεταξύ τους, πολλοί που δεν είχαν την ευκαιρία να πολεμήσουν στο μέτωπο, δεν τους το επέτρεψε η φασιστική δικτατορία Μεταξά – βασιλέως Γεωργίου. Παραδόθηκαν φυλακισμένοι στις δυνάμεις κατοχής, ενόσω πολλά στελέχη του καθεστώτος υποκλίνονταν στους Γερμανούς.
- Ο Μεταξάς ως πρόσωπο βαρύνεται γιατί δεν τους έδωσε την ευκαιρία να υπερασπιστούν την πατρίδα στα βουνά, την Πίνδο κ.α. Οι επίγονοι του για την παράδοση Ελλήνων στους Γερμανούς.
- Ο σκληρός δικτάτορας Μεταξάς, υπερασπίστηκε τη χώρα, την οχύρωσε εγκαίρως, προϊδέασε το λαό, είπε το ΟΧΙ κι ο λαός το έκανε πράξη. Η προδοτική χούντα του 1967 τα απέφυγε επιμελώς και έτσι η διαλυμένη άμυνα σε Κύπρο και Αιγαίο, καθώς και το μηδενικό διεθνές κύρος της χώρας διευκόλυναν το θρασύδειλο κατακτητή στην Κύπρο.
- Γιατί η παραπάνω αναφορά; Η τσακισμένη από τον πόλεμο, την Κατοχή και τον εμφύλιο σπαραγμό Ελλάδα, δεν κατάφερε, παρότι πρώτη που σημείωσε νίκες κατά δυνάμεων του Άξονα, να δημιουργήσει και να αξιοποιήσει ερείσματα για να επιτύχει εθνικά συμφέρουσες λύσεις στην Κύπρο, στη Βόρειο Ήπειρο αλλά και τη στήριξη του τότε παραμένοντος Ελληνισμού στην Κωνσταντινούπολη.
- Υπήρχε άραγε άλλος τρόπος αποδυνάμωσης της Ελλάδας ώστε να μην επιτύχει λύτρωση για την Κύπρο εκτός από τον εμφύλιο πόλεμο; Εμφύλιος που σαφώς σημάδεψε και τους Κύπριους. Άραγε ένας αριστερός μπορούσε να στρατευθεί στον εθνικό σκοπό υπό τον ηγέτη της αντικομουνιστικής οργάνωσης Χ και μετέπειτα αρχηγό της ΕΟΚΑ Γρίβα;
- Η πράξη παράδοσης των κομμουνιστών πολιτικών κρατουμένων από το «καθεστώς της 4ης Αυγούστου» στους ναζί κατακτητές, ήταν και πράξη ταξική, πρωτίστως όμως ήταν προδοτική, αντεθνική και ουσιαστικά (πρώτη) πράξη εμφυλίου πολέμου μέσα στην κατοχή.
- Ξαναγυρίζοντας στην εκτέλεσή τους, η στάση του Ναπολέοντα Σουκατζίδη που επέλεξε να συμπεριληφθεί στους προς εκτέλεση, είναι ξεχωριστή πράξη ηρωισμού. Αντιστοίχως για όσους αντιστασιακούς από εύπορες οικογένειες προέταξαν την πατρίδα αντί της ασφάλειας και της οικογενειακής θαλπωρής, αξίζει πρόσθετος σεβασμός. Η Καραγιάννη ήταν τέτοια περίπτωση με πορεία που οδήγησε στην υπέρτατη θυσία.
- Η έλλειψη επαρκούς τιμής στους εκτελεσθέντες από τους Γερμανούς στο σημερινό Διομήδειο Κήπο γεμίζει πικρία τους συγγενείς. Είναι όμως και η απόδειξη του μεγαλείου της θυσίας τους. Έτσι δεν κατάφερε κανείς μικροκομματικός σχεδιασμός να προσποριστεί, να αρμέξει κέρδη από τη θυσία τους.
- Το μνημείο, με δαπάνη των συγγενών, είναι πολύ προτιμότερο από τη σπατάλη που εύστοχα και γλυκόπικρα καυτηριάζεται από τον Αλέκο Σακελάριο στο «Ένας ήρως με παντούφλες» με τον αξεπέραστο Λογοθετίδη.
- Πώς θα φτάσει η μνήμη και η αξία της θυσίας στα παιδιά μας; Επειδή η ημερομηνία μνήμης της εκτέλεσης 8/9 (1944) προηγείται της έναρξης της σχολικής χρονιάς ας γίνουν οι σχολικές εκδρομές του Οκτωβρίου και του Νοεμβρίου στον Διομήδειο Κήπο, που την περίοδο αυτή είναι άριστη επιλογή. Μια αναφορά στο σχολείο για τα γεγονότα, μια στάση και σύντομη συζήτηση στο Μνημείο, θα κεντρίσει τη συνείδηση των παιδιών, θα συμβάλλει στην ολοκλήρωσή τους ως προσωπικότητες. Αξίζει το περπάτημα ως εκεί.
ΣΧΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑ
